ԱՐՑԱԽՈՒՄ ԱՄԲՈՂՋՈՒԹՅԱՄԲ ԱՐԵՎԱՅԻՆ ԷՆԵՐԳԵՏԻԿԱՅԻՆ ԱՆՑՆԵԼՈՒ ՌԵՍՈՒՐՍ ԿԱ
Արցախում արևային էներգետիկայի ոլորտը «Շտիգեն Գրուպ»-ի ընկերության ուշադրության կենտրոնում էր դեռ տարիներ առաջ։ Արևային էներգետիկայի հնարավորությունները լայն հանրությանը, բիզնես միջավայրին ու կառավարությանը ներկայացնելու համար 2019թ. ընկերությունն Արցախում կազմակերպել էր «Արևային Արցախ» խորագրով համաժողով, աջակցել ոլորտի սկզբնավորմանն Արցախում։ Ընկերության հիմնադիր-տնօրեն, արմատներով արցախցի Հայկ Շեկյանը նշում է՝ պատերազմի հետևանքներից մեկն էլ այն էր, որ Արցախի էներգետիկ հնարավորությունները լրջորեն նվազել են, և արևային էներգետիկան պետք է որպես առաջնային ուղղություն դիտարկել։
«Պատերազմից անմիջապես հետո որոշում կայացրինք Ստեփանակերտում գրասենյակ բացել։ Միգուցե բիզնես տրամաբանությամբ սա այնքան էլ հասկանալի որոշում չէր, բայց մեր գաղափարախոսությանը հավատարիմ՝ անցանք գործի։ Որոշ կազմակերպչական խնդիրներ հաղթահարելուց հետո 2021թ. ապրիլին բացվեց մեր գրասենյակը։ Նպատակ ունենք թե՛ ոլորտի զարգացման ուղղությամբ աշխատել և թե՛ նպաստել հասարակության հեռանկարային, խորքային համապատասխան մտածողության ձևավորմանը»,- ասում է նա։
Այս տարվա մարտ ամսին թշնամու կողմից իրականացված «գազային ահաբեկչությունից» հետո ակնհայտ էր, որ այլընտրանքային էներգետիկ աղբյուրների ներդրումը չպիտի հապաղի։ Ընկերությունը սկսեց «Արևածագ Արցախում» նախագիծը, որի էությունն էր՝ աշխատել առանձին տներից, մինչև խոշոր ձեռնարկություններ, Արցախն ամբողջությամբ արևայնացնելու ուղղությամբ։
Ընկերությունների խմբի տնօրենն այս նպատակն իրատեսական է համարում. «Եթե կարողանանք հաղթահարել անվճռականությունը, ապա այստեղ իրատեսականության խնդիր չի լինի։ Մենք պետք է դիտորդի կարգավիճակից դուրս գանք և աշխատենք»։
Մի շարք տեխնիկական, կազմակերպչական, ֆինանսական խնդիրներ կային ծրագրի առաջին փուլը մեկնարկելիս։ Բայց որոշեցին առաջին քայլն ինքնուրույն կատարել. 12 արևային ջրատաքացուցիչ նվիրաբերեցին խոցելի խմբերի ընտանիքներին։ Դրանից հետո աշխատանքներն ակտիվացան։ Սփյուռքահայեր միացան։ «Այստեղ ապրող մարդիկ հավատում են ապագային։ Մեր նպատակը գործով լրացուցիչ ու հիմնավորված այդ հույսն ամրապնդելն է։ «Արևածագ Արցախում» նախագծի շրջանակում արդեն իսկ մոտ 100 արևային ջրատաքացուցիչ է տեղադրվել Ստեփանակերտում և Արցախի շրջաններում, այդ թվում Քերոլայն Քոքսի անվան վերականգնողական կենտրոնում։ Ռուսաստանից մեր հայրենակիցների դրամահավաքով «Արևիկ» բուժմիավորումն է ապահովվել անվճար տաք ջրով։ Շուտով բուժմիավորումը նաև անվճար էլեկտրաէներգիա կունենա։ Նախատեսում ենք արևային էներգետիկան հասցնել բիզնեսին, Գանձասարի վանքում արևային կայան տեղադրել»,- իրականացված և ընթացիկ ծրագրերի մասին պատմում է Հ. Շեկյանը։
Նա համոզմունք հայտնեց, որ Արցախում ամբողջությամբ արևային էներգետիկային անցնելու ռեսուրս կա։ Էներգետիկ անկախությունից բացի այդպիսով հնարավոր կլինի նաև մի քանի հարյուր աշխատատեղ ապահովել Արցախում։
«Նրանք սովորելու, մասնագիտանալու են, զարգանալու են, այսինքն` մի քանի հարյուր ընտանիքի կայուն եկամուտն ապահովված է լինելու Արցախում։ Ուզում ենք նաև մեր գրասենյակն ընդլայնել։ Սակայն Արցախում աշխատուժի խնդիր կա։ Ես շատ կցանկանայի՝ մեր ընկերության հեռախոսազանգերի սպասարկման կենտրոնը լիներ այստեղ։ Պատկերացրեք՝ ՀՀ որևէ գյուղում ապրող մարդն արցախյան հեռախոսահամարից զանգ է ստանում, ու հարցնում են՝ «Ձեզ «Շտիգեն» ընկերությունից են անհանգստացնում, դուք գո՞հ եք մեր սպասարկումից»։ Թվում է, մանրուք է, բայց հոգեբանական կարևոր պահ է։ Ցանկալի կլիներ, որ բիզնեսի որոշակի գործառույթներ մեծամասամբ ՀՀ-ից տեղափոխեինք Արցախ, դրանով կապահովեինք եկամուտ, ռեալ ինտեգրացիա և շատ ավելի կայուն վիճակ»,- նշում է Հայկ Շեկյանը։
Խոսելով պատերազմից հետո բիզնեսի տեսանկյունից Արցախի գրավչության մասին՝ նա նշում է, որ պետք է սովորել ռիսկային պայմաններում աշխատել։
«Իլյուզիա է այն համոզմունքը, թե հնարավոր է աշխարհի որևէ կետում հանգիստ ապրել. փախուստ է խնդրից, որին ժամանակի ընթացքում դարձյալ բախվում ես»,- համոզված է Հ. Շեկյանը։
Տաթևիկ ԱՂԱՋԱՆՅԱՆ