ՊԱՇՏՊԱՆՎԵԼ ԹԱԳԱՎԱՐԱԿԻ ՆՈՐ ԲՌՆԿՈՒՄԻՑ
Զարինե ՄԱՅԻԼՅԱՆ
Վերջին շաբաթվա տվյալներով՝ ՀՀ-ում միջինում օրական գրանցվել է նոր կորոնավիրուսի 92-ից մինչև 225 դեպք։ Հուլիսի 23-ի դրությամբ հաստատվել է COVID-19-ի` 221 և ընդհանուր` 228 382 դեպք։ Վարակից ապաքինվել է 218 796, մահացել` 4579 մարդ: Ներկայումս Հայաստանում COVID-19-ից փաստացի բուժում է ստանում 3894 հիվանդ: Ընդհանուր առմամբ վարակի հայտնաբերման նպատակով կատարվել է 1 293 032 թեստավորում: Վերջին օրվա տվյալներով՝ իրականացվել է 5653 թեստավորում, ապաքինվել է 120 հիվանդ, մահացել 4 մարդ:
Արցախում վերջին շաբաթվա ընթացքում միջինում օրական գրանցվել է COVID-19-ի 2-5 նոր դեպք։ Իսկ հուլիսի 22-ին կատարված 33 թեստավորման արդյունքում ԱՀ-ում կորոնավիրուսային դեպք չի գրանցվել։ Ներկայումս COVID-19-ից ստացիոնար բուժում է ստանում 10 վարակակիր, իսկ թեթև ախտանշաններով հիվանդներն ամբուլատոր բուժում են ստանում տնային պայմաններում: 2021թ. ընթացքում Արցախում կորոնավիրուսային վարակի հայտնաբերման նպատակով կատարվել է 10000 հետազոտություն, որի արդյունքում արձանագրվել է COVID-19-ի՝ 952 դեպք։ Իսկ ընդհանուր առմամբ Արցախում կատարվել է 27 952 թեստավորում. հաստատվել՝ կորոնավիրուսային վարակի 2935 դեպք:
Արցախում և Հայաստանում շարունակվում է կորոնավիրուսային հիվանդության դեմ պատվաստումների գործընթացը։ ՀՀ-ում և ԱՀ-ում պատվաստումներն իրականացվում են անվճար՝ 18 և բարձր տարիքի անձանց շրջանում` ըստ դիմելիության և կամավորության սկզբունքի։ Արցախում COVID-19-ի դեմ պատվաստումների գործընթացը շարունակվում է Հանրապետական բժշկական կենտրոնի ամբուլատոր-պոլիկլինիկական բաժանմունքում, ՙԱրևիկ՚ մանկական և շրջանային բուժմիավորումներում: ՀՀ-ում COVID-19-ի դեմ պատվաստումների մեկնարկից ի վեր հուլիսի 18-ի դրությամբ կատարվել է 131080 պատվաստում, որից առաջին դեղաչափը ներարկվել է 94560, երկրորդը՝ 36520 հոգու։ Արցախում COVID-19 վարակի դեմ կանխարգելիչ պատվաստումների գործընթացը մեկնարկել է ապրիլի 19-ից։ ՌԴ-ից ստացված ռուսական ՙSputnik-V՚ պատվաստանյութի առաջին դեղաչափի ներարկումից 21 օր հետո քաղաքացին պետք է պատվաստվի երկրորդ դեղաչափով։ ԱՀ առողջապահության նախարարության համաճարակաբանության և հիգիենայի կենտրոնի գործադիր տնօրեն Օֆելյա Գրիգորյանի տեղեկատվությամբ՝ հուլիսի 22-ի դրությամբ Արցախում COVID-19-ի դեմ ՙSputnik-V՚ պատվաստանյութի առաջին դեղաչափով պատվաստվել է 600, երկրորդով՝ 470 քաղաքացի։ Մեր զրուցակցը հորդորեց բնակչությանը ակտիվորեն ներգրավվել պատվաստման գործընթացին, որպեսզի ձեռք բերվի կոլեկտիվ իմունիտետ, որ կորոնավիրուսը կանխարգելվի, քանի որ COVID-19 վարակը օդակաթիլային է և վարակվելու հավանականությունը շատ մեծ։ Մասնագետներն այս աշնանը կանխատեսում են COVID-19 վարակի նոր ալիք և ՌԴ-ում ու եվրոպական երկրներում թագավարակի դեպքերն արդեն իսկ աճում են, ուստի հակահամաճարակային միջոցառումներն էլ ավելի պետք է համակարգվեն։ Օ. Գրիգորյանի պարզաբանմամբ՝ թագավարակի նոր բռնկումից պաշտպանվելու համար անհրաժեշտ է պատվաստվել, հատկապես ամառային այս շրջանում ՀՀ և ԱՀ են սկսել այցելել զբոսաշրջիկներ և ոչ-ոք երաշխավորված չէ, որ զերծ կմնա վարակվելուց։ Իսկ այն հարցին, թե հնարավոր է պատվաստված անձն այնուամենայնիվ վարակվի COVID-19-ով, մեր զրուցակիցը պատասխանեց, որ կարող է, սակայն կորոնահիվանդության թեթև ընթացքով։
COVID-19-ի դեմ պատվաստվելու համար քաղաքացիները պետք է դիմեն վերոնշյալ բուժհաստատություններ։ Պատվաստվողների վերաբերյալ նախօրոք հայտ է ներկայացվում և պատվաստման օրը համապատասխան բուժհաստատությունը Համաճարակաբանության և հիգենայի կենտրոնից ստանում է պատվաստանյութը, որը պահպանվում է նախատեսված սառնարաններում, սահմանված ջերմային պայմաններում՝ -18 աստիճանում։ Համաճարակաբանության և հիգիենայի կենտրոնի գործադիր տնօրենը հավաստիացրեց, որ մինչ այժմ պատվաստված անձանց շրջանում հետներարկումային բարդություններ չեն եղել։ Որպես կանոն պատվաստվողներն ունեցել են գլխացավ, ջերմության թեթևակի բարձրացում, որոշակի ցավ` ներարկված հատվածում։
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ) հորդորում է չհետաձգել COVID-19-ի դեմ պատվաստման գործընթացը, քանի որ համավարակի հերթական բռնկման ժամանակ հնարավոր է չհասցնեն ստանալ պատվաստանյութի բոլոր դեղաչափերը: Աշխարհով մեկ արագ տարածման միտում ունի նաև կորոնավիրուսային հիվանդության ՙԴելտա՚ շտամը, որի վարակելիությունը բարձր է: COVID-19-ի այս շտամն արդեն իսկ շրջանառվում է մի շարք երկրներում, ինչը մտահոգության առիթ է։ ԱՀԿ-ն տեղեկացնում է, որ ՙԴելտա՚ շտամով վարակման դեպքեր գրանցվել են արդեն իսկ 96 երկրում: Այն ավելի արագ է տարածվում, քան նույնիսկ ՙԱլֆա՚ շտամը, որը հայտնաբերվել էր դեռևս 2020թ. դեկտեմբերին: Մասնագետների կարծիքով՝ COVID-19-ի դեմ առկա պատվաստանյութերը որոշակի պաշտպանություն են ստեղծում վիրուսի նոր տեսակներից, քանի որ դրանք ձևավորում են իմունային պաշտպանություն` ներառելով մի շարք հակամարմիններ և բջիջներ: Օ. Գրիգորյանի պարզաբանմամբ՝ թագավարակի նոր շտամով վարակման դեպքեր ՀՀ-ում և ԱՀ-ում չեն արձանագրվել։ Ինչ վերաբերում է Արցախում COVID-19-ով արդեն վարակված քաղաքացիների շրջանում երկրորդ անգամ վարակվելու վիճակագրությանը, մեր զրուցակիցը տեղեկացրեց, որ նման դեպքեր չեն արձանագրվել։ Ընդհանուր առմամբ՝ հունիս ամսվա ընթացքում գրանցվել է COVID-19-ի՝ 46, իսկ հուլիսի 23-ի դրությամբ՝ 36 նոր դեպք։ Քանի որ ինչպես աշխարհում, այնպես էլ ՀՀ-ում վերջին շաբաթվա ընթացքում կորոնաթվերը սկսել են աճել, Օ. Գրիգորյանը հորդորեց հետևել կանխարգելիչ միջոցառումներին և հակահամաճարակային կանոններին՝ վարակվելու հավանականությունից ու վարակի տարածումից հնարավորինս խուսափելու համար: