ՙՍԱ ԿԱՐԵՎՈՐ ՓԱՍՏԱԹՈՒՂԹ Է, ՈՐՆ ԱՎԵԼԻ ԿԲԱՐՁՐԱՑՆԻ ՄԵՐ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՚
Լաուրա ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
Հուլիսի 5-ին Ստեփանակերտում ԱՀ և ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունների միջև ստորագրվել է 2019-2020թթ. խորհրդակցությունների պլան։ Այն վավերացնելուց հետո երկու հայկական հանրապետությունների արտաքին քաղաքական գերատեսչությունների ղեկավարներ Մասիս Մայիլյանն ու Զոհրաբ Մնացականյանը պատասխանել են լրագրողների հարցերին։
Ինչ է իրենից ներկայացնում ստորագրված փաստաթուղթը, ինչ խնդիրներ է ներառում այն և ինչ է փոխվելու Արցախի և Հայաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչությունների հարաբերություններում։ Պատասխանելով հարցերին՝ նախարար Մասիս Մայիլյանն ասաց. ՙԽորհրդակցությունների պլանը հիմնված է երկու գերատեսչությունների համագործակցության հռչակագրի վրա։ Սա կարևոր փաստաթուղթ է այն առումով, որ առաջին անգամ է ստորագրվում՝ ևս մեկ անգամ ընդգծելով մեր` ինքնուրույն քաղաքական սուբյեկտ լինելու պարագան, միաժամանակ բարձրացնելով մեր հարաբերությունների մակարդակը։ Այդ փաստաթղթի հիման վրա մենք շարունակելու ենք ակտիվորեն համագործակցել ոչ միայն նախարարների, այլև փոխնախարարների, տարբեր ստորաբաժանումների մակարդակով։ Մինչև 2020թ. ավարտը նախանշել ենք մեր անելիքները, կարծում եմ` ամեն ինչ արդյունավետ է լինելու՚։
ՀՀ արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանի խոսքով՝ փաստաթուղթն անհրաժեշտ է խորհրդակցությունների մակարդակը պահպանելու առումով, ընդ որում՝ բավականին ակտիվ, քանզի Հայաստանը, ներգրավված լինելով և աշխատելով Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացում, չի կարող որևէ գործողության գնալ, որը համաձայնեցված չլինի Արցախի իշխանությունների հետ։ ՙՍա մեզ համար գործիք է, շատ հստակ մեխանիզմ, որն արտաքին գործերի նախարարությունների միջոցով արտահայտում է բանակցային գործընթացը։ Այստեղ մենք ավելի շատ գործնական նպատակ ենք հետապնդում՝ կանոնակարգելու և հստակեցնելու, թե ինչպես ենք մենք միասին աշխատում։ Իմ կողմից ես ևս հավաստիացնում եմ, որ երկու հայկական հանրապետությունների արտգործնախարարություններն առաջին իսկ օրվանից գտնվում են բավականին սերտ համագործակցության մեջ, և շփվում ենք, այսպես ասած, բոլոր հնարավոր ձևերով՚,- ասաց Զոհրաբ Մնացականյանը։
Այն հարցին, թե բանակցային գործընթացում համընկնո՞ւմ են, արդյոք, պաշտոնական Ստեփանակերտի կողմից հռչակված հարցերի առաջնահերթությունները ՀՀ արտգործնախարարի ներկայացրած հարցերի հետ, Մ. Մայիլյանը պատասխանեց. ՙՄենք սերտորեն համագործակցում ենք ՀՀ արտաքին գործերի նախարարության հետ, անմիջական շփումների մեջ ենք, պարբերաբար հանդիպումներ ենք ունենում։ Ամեն անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների հանդիպումից առաջ և հետո հանդիպում ենք, քննարկում... Այդ հարցերը մշտապես մեր ուշադրության կենտրոնում են։ Անշուշտ, այդ մոտեցումները ես համարում եմ ճիշտ, ավելին ասեմ՝ մենք շատ ենք կարևորում բանակցային գործընթացին Արցախի մասնակցությունը։ Այն միշտ եղել է մեր օրակարգում և ուրախալի է, որ Հայաստանի նոր իշխանություններն ավելի ակտիվորեն այդ հարցն առաջ են տանում։ Համոզված եմ՝ դա ունենալու է իր դրական արդյունքը՚։
Ադրբեջանի կողմից Շահումյանի, Մարտակերտի և Մարտունու շրջանների մի մասի օկուպացված լինելու հարցի վերաբերյալ, որի առնչությամբ, ի դեպ, հայտարարությամբ վերջերս հանդես է եկել ԱՀ արտգործնախարարությունը, Մ. Մայիլյանը նշեց, որ Արցախի Հանրապետության տարածքային ամբողջականության վերականգնումը երկրի համար առաջնահերթ խնդիրներից է:
ՙԺամանակ առ ժամանակ մենք այդ հարցը բարձրացնելու ենք և հասարակական հնչեղություն ենք տալու։ Թող ոչ ոք չմտածի, որ իրենց տարածքային ամբողջականությունն ավելի կարևոր է, քան Արցախի Հանրապետության։ Մենք հետամուտ ենք մեր տարածքային ամբողջականության վերականգնմանը։ Եթե ոմանց համար այն զուտ տարածք է, ապա մեզ համար Հայրենիք է, որի սահմաններն ամրագրված են երկրի Մայր օրենքով՝ Սահմանադրությամբ՚,- ասաց Մասիս Մայիլյանը։
Իսկ այն մասին, թե արդյո՞ք այդ հարցը քննարկվել է Ադրբեջանի արտգործնախարարի հետ հունիսի 20-ին տեղի ունեցած հանդիպման ժամանակ՝ Զ. Մնացականյանն ասաց. ՙՀարցերի շրջանակը շատ լայն է, ու որևէ սահմանափակում, որևէ կաշկանդվածություն մեր հարցերի քննարկման հետ կապված, չունենք։ Ոչ ոք չի կարող արգելք հանդիսանալ մեզ համար կենսական նշանակություն ունեցող հարցերում՚։
;