ՆՈՐԱՍՏԵՂԾ ԿՈՄԻՏԵ՝ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ՎՆԱՍ ԿՐԱԾ ԱՆՁԱՆՑ ԱՋԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐՑԵՐՈՎ

Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան նյու­թա­կան վնաս­նե­րի հար­ցե­րի կո­մի­տեի հիմ­նա­կան նպա­տա­կը 44-օ­րյա պա­տե­րազ­մի հետևան­քով նյու­թա­կան վնաս կրած ֆի­զի­կա­կան և ի­րա­վա­բա­նա­կան ան­ձանց ա­ջակ­ցու­թյուն ցու­ցա­բե­րելն է։ Այս մա­սին մեզ հետ զրույ­ցում ա­սաց կո­մի­տեի նա­խա­գահ Վահ­րամ Ղահ­րա­մա­նյա­նը՝ ա­վե­լաց­նե­լով, որ այդ գոր­ծա­ռույթն ի­րա­կա­նաց­նե­լիս կարևո­րա­գույն պայ­ման է սո­ցիա­լա­կան ար­դա­րու­թյան ա­պա­հո­վու­մը։ Հե­տա­գա­յում կո­մի­տեն զբաղ­վե­լու է նաև ֆի­զի­կա­կան և ի­րա­վա­բա­նա­կան ան­ձանց բո­լոր տե­սա­կի նյու­թա­կան վնաս­նե­րի հար­ցե­րով։

Կո­մի­տեի նա­խա­գա­հից տե­ղե­կա­ցանք, որ ներ­կա­յում նյու­թա­կան վնաս կրած ան­ձանց ա­ջակ­ցու­թյունն ա­ռա­վե­լա­գույնս կա­նո­նա­կարգ­վում է։ Ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թյու­նը տր­վում է նախ Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան պաշտ­պա­նու­թյան հա­մար զոհ­ված զին­ծա­ռա­յող­նե­րի ըն­տա­նիք­նե­րի ան­դամ­նե­րին, այ­նու­հետև մյուս սո­ցիա­լա­կան խո­ցե­լի խմ­բե­րին։ Վ. Ղահ­րա­մա­նյա­նի խոս­քով՝ կո­մի­տեն գոր­ծում է բա­ցա­ռա­պես Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան կա­ռա­վա­րու­թյան ո­րո­շում­նե­րով սահ­ման­ված կար­գով, իսկ կա­ռույ­ցը տար­բեր ա­ռա­ջար­կու­թյուն­ներ է ներ­կա­յաց­նում՝ այն ա­վե­լի կա­տա­րե­լա­գոր­ծե­լու վե­րա­բե­րյալ։ Մեր զրու­ցա­կի­ցը վս­տա­հեց­րեց, որ ա­ջակ­ցու­թյան հիմ­նա­կան նպա­տա­կը քա­ղա­քա­ցի­նե­րի և ի­րա­վա­բա­նա­կան ան­ձանց կրած նյու­թա­կան վնա­սը ինչ-որ չա­փով վե­րա­կանգ­նելն է։ Կա­ռա­վա­րու­թյան ո­րո­շում­նե­րով սահ­ման­վել է ա­ջակ­ցու­թյան տրա­մադր­ման 6 ուղղ­ու­թյուն.
1. հա­սա­րա­կա­կան և ար­տադ­րա­կան նշա­նա­կու­թյան շենք, շի­նու­թյուն,
2. ու­թից ոչ ա­վել, բա­ցա­ռու­թյամբ վա­րոր­դի, նս­տա­տեղ ու­նե­ցող մար­դա­տար ավ­տո­մե­քե­նա,
3. բեռ­նա­տար ավ­տո­մե­քե­նա, ի­նը և ա­վե­լի, բա­ցա­ռու­թյամբ վա­րոր­դի, նս­տա­տեղ ու­նե­ցող մար­դա­տար ավ­տո­մե­քե­նա, գյու­ղատն­տե­սա­կան, շի­նա­րա­րա­կան և հա­տուկ տեխ­նի­կա,
4. հիմ­նա­կան մի­ջոց­նե­րի հետևյալ տե­սակ­ներ՝ կա­ռուց­վածք­ներ, փո­խան­ցող հար­մա­րանք­ներ, մե­քե­նա­ներ, ար­տադ­րա­կան սար­քա­վո­րում­ներ, հոս­քա­յին գծեր, ռո­բո­տա­տեխ­նի­կա, հաշ­վո­ղա­կան և հա­մա­կարգ­չա­յին տեխ­նի­կա, ար­տադ­րա­կան և տն­տե­սա­կան գույք, գոր­ծիք­ներ, ինչ­պես նաև պա­շար­նե­րի հետևյալ տե­սակ­ներ՝ նյու­թեր, ա­նա­վարտ ար­տադ­րու­թյուն, ար­տադ­րանք, ապ­րանք­ներ, ա­րա­գա­մաշ ա­ռար­կա­ներ (այ­սու­հետ բո­լո­րը միա­սին՝ նյու­թա­կան ակ­տիվ­ներ),
5. կաթ­նա­տու և մսա­տու կեն­դա­նի, մեղ­վաըն­տա­նիք,
6. պտ­ղա­տու այ­գի և խա­ղո­ղայ­գի։
Մեր զրու­ցակ­ցի հա­ղորդ­մամբ՝ ո­րոշ ուղ­ղու­թյուն­նե­րով փոխ­հա­տու­ցում է ի­րա­կա­նաց­վում, ո­րոշ­նե­րի դեպ­քում՝ ա­ջակ­ցու­թյուն։
«Ավ­տո­մե­քե­նա­նե­րի և կորց­րած գյու­ղատն­տե­սա­կան տեխ­նի­կա­յի մա­սով շու­կա­յա­կան գնա­հա­տում է կա­տար­վում։ Այս ա­ռու­մով, կա­րե­լի է ա­սել, որ լիար­ժեք փոխ­հա­տու­ցում է ի­րա­կա­նաց­վում։ Հիմ­նա­կան և շր­ջա­նա­ռու մի­ջոց­նե­րի (նյու­թա­կան ակ­տիվ­ներ) ուղ­ղու­թյամբ ա­ջակ­ցու­թյու­նը տրա­մադր­վում է բա­լան­սա­յին ար­ժե­քի չա­փով. կորս­ված գույ­քը՝ 80 տո­կո­սով, մաս­նա­կի վնաս­վա­ծը՝ 20 տո­կո­սով։ Հա­սա­րա­կա­կան նշա­նա­կու­թյան շենք-շի­նու­թյուն­նե­րի դեպ­քում կա­դաստ­րա­յին ար­ժե­քի ե­ռա­պա­տի­կի չա­փով է տրա­մադր­վում ա­ջակ­ցու­թյուն, իսկ ար­տադ­րա­կան նշա­նա­կու­թյան շենք-շի­նու­թյուն­նե­րի դեպ­քում՝ յոթ­նա­պա­տի­կի։ Մեզ հա­մար լուրջ քն­նար­կում­նե­րի տե­ղիք է տվել ռազ­մա­գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հետևան­քով վնաս­ված շենք-շի­նու­թյուն­նե­րի հար­ցը, ո­րի մա­սով ա­ջակ­ցու­թյուն է տրա­մադր­վում կա­դաստ­րա­յին ար­ժե­քի 50 տո­կո­սի չա­փով։ Այս հար­ցին սկզ­բուն­քայ­նո­րեն հա­մա­ձայն չենք և ա­ռա­ջար­կու­թյամբ հան­դես կգանք, որ­պես­զի մաս­նա­կի վնաս­ված շենք-շի­նու­թյուն­նե­րը վե­րա­կան­գն­վեն։ Այս­տեղ պե­տու­թյու­նը կշա­հի, քա­նի որ մեր նպա­տակն է նաև՝ հնա­րա­վո­րինս խնա­յել պե­տու­թյան հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներն ու մի­ջոց­նե­րը»,-ման­րա­մաս­նեց Վ. Ղահ­րա­մա­նյա­նը։ Կո­մի­տեի նա­խա­գա­հից տե­ղե­կա­ցանք, որ այս պա­հի դրու­թյամբ ստա­ցել են շուրջ 9500 հայտ։ Ա­ջակ­ցու­թյան պե­տա­կան հանձ­նա­ժո­ղո­վի ո­րոշ­ման հա­մա­ձայն՝ շա­հա­ռու է ճա­նաչ­վել 1364 անձ, իսկ ճա­նաչ­ման փու­լում է 123-ի հայ­տը։ Ըստ մեր զրու­ցակ­ցի՝ ոչ բո­լո­րը կա­րող են շա­հա­ռու ճա­նաչ­վել։ «Այս պա­հին մեծ թվով ան­ճշ­տու­թյուն­ներ կան՝ կապ­ված կորս­ված ա­նա­սուն­նե­րի տվյալ­նե­րի հետ։ Ցա­վոք, որոշ ոչ բա­րե­խիղճ քա­ղա­քա­ցի­նե­ր ներ­կա­յաց­րել են կեղծ տվյալ­ներ, ին­չը խան­գա­րող հան­գա­մանք է։ Մենք ի­րա­վա­պահ մար­մին­նե­րից պաշ­տո­նա­կան գրու­թյուն ենք ստա­ցել կեղծ տե­ղե­կու­թյուն­ներ տրա­մադ­րած քա­ղա­քա­ցի­նե­րի ա­ջակ­ցու­թյու­նը կա­սեց­նե­լու վե­րա­բե­րյալ, մինչև հա­մա­պա­տաս­խան մար­մին­նե­րը դա­տա­վա­րա­կան վերջ­նա­կան ո­րո­շում կկա­յաց­նեն»,-ա­սաց Նյու­թա­կան վնաս­նե­րի հար­ցե­րի կո­մի­տեի նա­խա­գա­հը՝ նշե­լով, որ քա­ղա­քա­ցի­նե­րը պետք է հաս­կա­նան, որ կեղծ տե­ղե­կու­թյուն­ներ տրա­մադ­րե­լով, կո­մի­տեի բնա­կան գոր­ծու­նեու­թյա­նը խան­գա­րում են։ Վ. Ղահ­րա­մա­նյա­նը նշեց, որ խար­դա­խու­թյան փոր­ձե­րը կան­խե­լու հա­մար ակ­տիվ հա­մա­գոր­ծակ­ցում են ի­րա­վա­պահ մար­մին­նե­րի հետ, հատ­կա­պես՝ ԱՀ ոս­տի­կա­նու­թյան տն­տե­սա­կան և կո­ռուպ­ցիոն հան­ցա­գոր­ծու­թյուն­նե­րի դեմ պայ­քա­րի վար­չու­թյան։

Ան­նա ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆ